DOI:
Кілтті сөздер
кино
философиялық емес формалардағы философия
философияның көрнекі түрі
кинофилософия
постмодернизм
философиялық антропология
виртуалды шындық
Бұл мақалада кино өнері философиялық тұрғыдан, атап айтқанда мағыналарды визуализациялау тұрғысынан қарастырылады. Қазіргі мәдениет «философиялық емес формалардағы философиямен» сипатталады. Пәні сөз болып табылатын көркем әдебиетпен қатар кескіндеме (түспен және сызықпен жазу), фотосурет (жарықпен жазу) және музыка (дыбыспен жазу), кино қозғалыстағы бейнелерді жазу болып табылады. Онда синтетикалық өнер ретінде философиялық идеялар, мағыналар мен сезімдер көп қырлы визуалды формаға ие болады. Сонымен қатар, мәдениеттің элиталық және бұқаралық болып бөлінуі постмодерндік мәдениетте толығымен жойылады. Постмодерн үшін бұқаралық мәдениет философиялық дискурстың негізгі пәндерінің біріне айналады (Джеймисон, Жижек).
Кинодағы философиялық идеяларды қарастыру саласы ретінде кино өнерінің фантастика сияқты бағыты алынады. Бұл жағдайда әртүрлі жанрлар мен кинофильмдер: ғарыштық фантастика, әлеуметтік-тарихи антиутопия және виртуалды футуризм талдауға ұшырайды. Кино өнеріндегі кинематографиялық алуан түрлі мәлімдемелер (арт-хаус, мэйнстрим) сәйкесінше философиялық дискурстарды анықтайды - рационалистік, психоаналитикалық, экзистенциалды, ницшелік, постмодерндік. Қазіргі заманғы кинематография классикалық архетиптермен жұмыс істеп қана қоймай, визуалды мифологияны да тудыратыны атап өтілген.
Кино өнері біздің сезімдерімізге әсер етіп, әлемнің көрнекі-сезімтал бейнесін жасайды деген қорытынды жасалады. Бүкіл әлем, визуалды түрде ұсынылған, философиялық рефлексияның тақырыбына айналады. Бұл жағдайда философиялық идеялар философиялық сезімдермен үйлесетін эмоционалды деңгейде дүниетаным пайда болады. Философияның вербалды-рационалды түрі бейнелі-сезімталдыққа айналады.