DOI:
Кілтті сөздер
еңбек нарығының трансформациясы, жұмсақ дағдылар, кәсіби дағдылар, цифрлық құзыреттер, тұрақтылық, бейімделу
Бұл мақалада Қазақстандағы жоғары оқу орындары түлектерінің жедел цифрландыру мен еңбек нарығындағы құрылымдық өзгерістер жағдайында нарықтық тұрақтылығы мен бейімделу қабілеті қарастырылады. Жаңа салалардың пайда болуы және еңбекке қойылатын талаптардың өзгеруі бәсекелестікті күшейтіп, жас мамандардан икемділікке, цифрлық құзыреттілікке және бейімделе білуге жоғары талап қояды. Алайда зерттеу нәтижелері көрсеткендей, түлектердің едәуір бөлігі бұл талаптарға сәйкес келетін дағдыларға жеткілікті дәрежеде ие емес, бұл олардың кәсіби ұтқырлығын шектеп, еңбек нарығындағы орнықтылығын төмендетеді және өзгеріп жатқан кәсіби ортаға тиімді бейімделуін қиындатады.
Зерттеу еңбек нарығындағы негізгі өзгеріс үрдістеріне, жас қазақстандық мамандардың жұмыспен қамтылуына әсер ететін факторларға және олардың еңбек нарығы трансформацияларында бағдар табу қабілетіне бағытталған. Жас мамандардың кәсіби бейімделуіне және еңбек нарығындағы белгісіздіктерді еңсеруіне ықпал ететін тиімді мансаптық стратегиялар құру үшін икемді дағдылар мен цифрлық құзыреттерді дамыту қажеттілігі ерекше атап өтіледі.
Зерттеу әдістемесі ретінде жұмыс берушілермен жүргізілген сараптамалық сұхбаттар қолданылып, Қазақстандағы еңбек нарығының қазіргі динамикасына жан-жақты талдау жасалады. Зерттеу түлектердің нарықтық орнықтылығы мен бейімделу қабілетіне баса назар аудара отырып, негізгі кедергілер мен өсу нүктелерін анықтайды. Авторлар кәсіби дағдыларға деген сұраныс пен ұсыныс арасындағы алшақтықты еңсеру арқылы түлектердің бейімделу қабілеті мен орнықтылығын арттыруға бағытталған факторлық стратегия үлгісін ұсынады. Сондай-ақ, зерттеу формалды білім беруді толықтыратын, еңбек нарығындағы өзгерістерге жедел әрекет етуге және жастардың кәсіби бейімділігін арттыруға мүмкіндік беретін мобильді және бейресми оқыту форматтарының маңыздылығын атап көрсетеді.