Анотація

Қазақстанды интеллектуалды жаңғырту үшін ғылым мен мәдениетті дамытудың әлеуметтік-мәдени кодына барынша толық жауап беретін парадигмаларына баса назар аудару қажет екендігі дәлелденді. В.И. Вернадскийдің идеялары мен сопылардың ілімдеріне негізделген тәжірибелерді синтездеуге мүмкіндік бар екендігі көрсетілген. Идеяларды дамыту В.И. Вернадский, атап айтқанда, ноосфераның нейрожелілік теориясы Алтайдан Қырымға дейінгі үлкен аумақты мекендейтін халықтардың әлеуметтік-мәдени кодын іс жүзінде қайта құрған сопылық бұйрықтар қызметінің өте жоғары тиімділігін түсіндіруге мүмкіндік береді. Сопылық тәжірибелердің негізінде жатқан құралдар ақпаратты өңдеудің тұлғааралық деңгейіне тікелей әсер етті, оның бар екендігі ноосфераның нейрондық желілік теориясы аясында өте ұтымды негізде дәлелденді. Бұл құралдар – тарихи дамудың келесі кезеңінде Қазақстанды зияткерлік жаңғырту мақсатында пайдаланылуы мүмкін, оған аса қажеттілік бар. Сопылық тәжірибелерді В.И. Вернадскийдің идеяларымен синтездеу, нейрондық желілердің заманауи теориясын қолдана отырып, ноосуфизм тұжырымдамасына әкеледі, бұл ақпаратты өңдеудің жеке деңгейінде болатын процестерді мақсатты басқару арқылы когнитивті қоғамға көшуге бағытталған. Мұндағы қызметтің маңызды бағыты - жоғары мектепте оқудың тиімділігін арттыру үшін кәсіби ұжымдық бейсаналық ресурстарды пайдалану. Оқытуды білім алушының интеллектісін бағытталған қайта құру ретінде түсіндіру берілген. Мұның негізі – адамның интеллектісі мен санасының дуальды мәні туралы тезис, ол сонымен қатар ноосфераның нейрондық теориясынан туындайды. Тұлғадан тыс ақпараттық объектілердің ресурстарын пайдалануды қамтамасыз етуге арналған «ноосуфиялық стиль» оқулықтарын басып шығарудың орындылығы негізделген. Мұндай оқулықтар жауап беруі керек негізгі критерийлер тұжырымдалған.