ҚАЗІРГІ ЗАМАННЫҢ САЯСИ ДИСКУРСТАРЫ. ӘЛЕУМЕТ ЖӘНЕ САЯСАТ

Әділетті қоғам жағдайында парламентаризмді саяси жаңғырту

Том 103 № 4 (2025), ҚАЗІРГІ ЗАМАННЫҢ САЯСИ ДИСКУРСТАРЫ. ӘЛЕУМЕТ ЖӘНЕ САЯСАТ
Том 103 № 4 (2025)
2025-11-04 Көрілім саны: 40
Гаухар Рахим
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті e-mail: gaukhara.m88@gmail.com
Жомарт Симтиков
Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогикалық университеті

Кілтті сөздер

парламентаризм, демократиялық институттар, саяси модернизация, әділ қоғам, институционалдық реформалар, заңнамалық процестер

Аңдатпа

Жылдам әлеуметтік-экономикалық және саяси өзгерістермен сипатталатын қазіргі әлем жағдайында әділетті қоғам тұжырымдамасы барған сайын маңызды бола түсуде. Бұл тұрғыда парламентаризмнің саяси модернизациясы демократиялық институттарды нығайтуға және парламенттік қызметтің тиімділігін арттыруға бағытталған реформаларға кешенді көзқарасты талап ете отырып, тұрақты дамуға қол жеткізудің және әлеуметтік әділеттілікті қамтамасыз етудің негізгі элементіне айналады. Зерттеудің мақсаты-қазіргі заманғы сын-қатерлер мен қауіп-қатерлерге тиімді төтеп бере алатын әділ, тұрақты және демократиялық қоғамды қалыптастыруға ықпал ететін парламентаризмді саяси жаңғыртудың теориялық және практикалық негізін құру. Зерттеу гипотезасы. Заманауи цифрлық технологияларды енгізуге, институционалдық Тәуелсіздікті нығайтуға және заң шығару процесінің ашықтығын арттыруға негізделген парламентаризмнің саяси жаңғыруы адам құқықтарын тиімді қорғауды, саяси процестерге тең қол жеткізуді және орнықты дамуды қамтамасыз ете отырып, әділ қоғамның қалыптасуына ықпал етеді.
Зерттеу нәтижелері қоғамдық талқылаулар мен дауыс беруге арналған цифрлық платформаларды енгізу заңнамалық процестің қолжетімділігі мен ашықтығын айтарлықтай арттыруға мүмкіндік бергенін растайды. Азаматтар заң жобаларын талқылауға белсенді қатысуға және өз өкілдерінің қызметін бақылауға мүмкіндік алды. Парламенттердің атқарушы биліктен және жеке мүдделерден тәуелсіздігін нығайтуға бағытталған жүргізілген реформалар заң шығару институттарына деген сенімнің артуына әкелді. Парламенттер автономды және азаматтардың мүддесі үшін әрекет ете бастады, бұл қоғамның демократиялық негіздерін нығайтты. Жүргізілген зерттеу әділетті қоғам жағдайында парламентаризмді саяси жаңғырту тек мүмкін емес, сонымен қатар демократиялық институттарды нығайту және азаматтардың заңнамалық процестерге деген сенімін арттыру үшін қажет екенін көрсетті. Цифрлық технологияларды, институционалдық реформаларды және ашықтықты арттыруды пайдалана отырып, парламентаризмді жаңғырту демократиялық институттарды нығайта отырып, азаматтардың парламенттерге деген сенімін арттыра отырып және қазіргі заманғы сын-қатерлер жағдайында табысты дамудың алғышарттарын жасай отырып, әділ, демократиялық және орнықты қоғамды қалыптастыру үшін қолайлы жағдайлар жасайды.

Дәйексөздерді қалай жазу керек

Рахим, Г., & Симтиков, Ж. (2025). Әділетті қоғам жағдайында парламентаризмді саяси жаңғырту. Адам әлемі, 103(4), 57–65. https://doi.org/10.48010/aa.v103i4.685